«رفاه و حقوق کودکان» به حوزه‌ای از نظام حمایت و تأمین اجتماعی مربوط می‌شود که به تکالیف و مسئولیّت‌های حاکمیّت در قبال کودکان می‌پردازد.
این حوزه در کنار «بهداشت» و «آموزش» سوّمین بخش عمده خدمت‌رسانی به کودکان توسّط دولت‌ها را تشکیل می‌دهد.
در این بخش، کشور ما از فعّالیّت علمی قوی و برنامه‌ریزی منسجم و تلفیق‌شده با دیگر برنامه‌های حمایت اجتماعی (به‌ویژه برنامه‌های حمایت از خانواده) محروم می باشد.
ضعف در رویکرد پیشگیرانه، تکّه‌تکّه بودن برنامه‌های کودکان در نهادهای مختلف و در بهزیستی و انقطاع نسبی آنها از برنامه‌های خانواده از مشکلات اصلی این برنامه‌ها در کشور ما است.
حمایت از حقوق کودکان، کودکان با نیازهای ویژه، کودکان محروم و در معرض خطر، کودکان آزاردیده، کودکان بی‌سرپرست و یا دارای سرپرست بدون صلاحیّت، مراقبت شبانه‌‌روزی از کودکان، مراقبت و پرورش روزانه از کودکان زیر 6 سال ازجمله بخشهای این حوزۀ حاکمیّتی هستند.
بخش حقوقی و قضایی نزدیکی زیادی با برنامه‌ها و اجرا در این بخش دارد.
از آنجا که آموزش رسمی به کودکان زیر 6 سال در اسلام و در روانشناسی امروزی نهی شده‌اند بخش «مراقبت و پرورش کودکان زیر 6 سال» (در خانواده و یا در مراکزی همچون مهدکودک) در اکثر کشورهای جهان برعهدۀ این بخش و در چارچوب سازمان رفاه اجتماعی تعریف می‌شود. در کشور ما و در سالهای اخیر، به جهت برخی مشکلات و ملاحظات فرهنگی و اجتماعی، این بخش به وزارت آموزش و پرورش سپرده شده است.